Yakın zamanda Solar RRL’de yayınlanan bir çalışma, güneş enerjisi ve tarımın bir arada sürdürülebileceğini gösteriyor. Araştırmaya göre, agrivoltaik adı verilen sistemlerle, güneş panelleri tarım arazilerine entegre edilerek aynı alanda hem tarım faaliyetleri yürütülebilir hem de elektrik üretilebilir. Bu sayede çiftçiler hem gıda üretimine devam ederken hem de enerji üreterek ek gelir elde edebilirler.
Araştırma sonuçları, güneş panellerinin bitkilerin büyüme süreçlerini olumsuz etkilemediğini ortaya koyuyor. Hatta bazı durumlarda panellerin oluşturduğu gölgeli alanların, özellikle sıcak ve kurak bölgelerde bitki gelişimine olumlu etkileri olduğu belirtiliyor. Paneller, aşırı güneş ışığını azaltarak bitkilerin su ihtiyacını düşürmekte ve bu da tarımsal verimliliği artırmakta. Araştırma ayrıca, bu sistemlerin doğru kullanılması halinde tarım arazilerinin korunmasına ve su kaynaklarının daha verimli kullanılmasına yardımcı olabileceğini vurguluyor.
Çalışmanın yazarları, bu sistemlerin yaygınlaştırılmasıyla hem küresel enerji ihtiyacının karşılanabileceğini hem de tarımsal üretimin sürdürülebilir hale gelebileceğini ifade ediyorlar. Agrivoltaik sistemler, özellikle iklim değişikliğinin etkilerini azaltmada ve gıda güvenliği sağlamada önemli bir çözüm olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu teknolojinin gelecekte tarım ve enerji sektörleri arasında bir köprü kurarak, iklim krizine karşı mücadelede büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirtiyor. Hem enerji üretimi hem de tarımın birlikte ilerleyebileceği bu sistemlerin, dünya genelinde uygulanabilirliği üzerine çalışmaların sürdüğü kaydediliyor.
Türkiye’de de bu alandaki projelerden biri olan “Tarımda yeşil dönüşüm için güneş enerjisi”, ODTÜ-GÜNAM, Erciyes Üniversitesi ve TAT Gıda ortaklığında devam ediyor. ODTÜ-GÜNAM Modül Teknolojileri Birim Koordinatörü, proje yürütücüsü ve Gümüşhane Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Talat Özden, tarıma entegre fotovoltaikler sayesinde aynı arazi üzerinde hem güneş kaynaklı temiz ve yenilenebilir enerji üretimi hem de tarımsal üretim gerçekleştirilebildiğini kaydetti.