Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) tarafından Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sırasında düzenlenen Küresel Yenilenebilir Enerji Zirvesi’nde 2023 yılına dair yenilenebilir enerji maliyetleri raporu yayımlandı. Raporda, fosil yakıt fiyatlarının tarihi seviyelere dönmesine rağmen yenilenebilir enerjinin maliyet avantajını koruduğu vurgulandı.
Rapora göre, 2023’te eklenen 473 GW’lık yeni enerji kapasitesinin yüzde 81’ini yenilenebilir enerji projeleri oluşturdu. Bu projeler, fosil yakıtlara kıyasla daha düşük maliyetlerle devreye alındı. Özellikle güneş ve rüzgâr enerjisi, düşen maliyetleri ve gelişen teknolojileriyle dikkat çekti.
IRENA’nın raporu, güneş fotovoltaik maliyetlerinin kWh başına sadece 4 dolar/cente düştüğünü ve bu maliyetin fosil yakıt ve nükleer enerjiden yüzde 56 daha düşük olduğunu ortaya koydu.
IRENA Genel Direktörü Francesco La Camera, yenilenebilir enerjinin fosil yakıtlarla rekabet edebilecek maliyet seviyelerine ulaştığını belirterek, “2023 yılında kaydedilen rekor yenilenebilir enerji kapasite artışı, sektördeki büyümenin sürdüğünü ve maliyetlerin hızla düştüğünü gösteriyor.” dedi. La Camera, yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlanması gerektiğine vurgu yaparak, COP28 Zirvesi’nde belirlenen hedefler doğrultusunda 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılmasının amaçlandığını söyledi.
IRENA’ya göre, yenilenebilir enerji kapasitesini 2030 yılına kadar üç katına çıkarmak için her yıl ortalama 1044 GW yeni kapasite eklenmesi gerekiyor. Bu hedefe ulaşmak için özellikle güneş ve kara rüzgârı önemli bir rol oynayacak. 2030 yılına kadar 8,5 TW’lık kapasitenin sadece bu iki kaynaktan gelmesi bekleniyor.
Depolama teknolojileri anahtar rol oynayacak
Yenilenebilir enerji kapasitesinin artırılmasıyla birlikte enerji depolama teknolojilerinin de geliştirilmesi gerektiğini belirten rapor, pil depolama maliyetlerinin 2010’dan bu yana yüzde 89 oranında düştüğünü vurguluyor. Bu gelişme, şebeke altyapısının yenilenmesi ve yüksek kapasiteli yenilenebilir enerjinin entegrasyonu açısından büyük önem taşıyor.
IRENA’nın verilerine göre, yenilenebilir enerji kullanımı, enerji sektöründe 2000 yılından bu yana 409 milyar ABD doları tasarruf sağladı. En büyük tasarruf, 212 milyar dolar ile Asya bölgesinde kaydedildi. Avrupa ve Güney Amerika ise sırasıyla 88 milyar ve 53 milyar dolar tasarruf elde etti.
Raporda, yenilenebilir enerjinin artık en düşük maliyetli yeni enerji kaynağı olarak öne çıktığı belirtiliyor. Bu durum, politika yapıcılar ve yatırımcılar için fosil yakıtlardan vazgeçmenin ekonomik ve çevresel açıdan büyük fırsatlar sunduğunu gösteriyor. IRENA, politika ve piyasa yapılarının 2025 yılına kadar Paris Anlaşması hedeflerine uyumlu hale getirilmesi gerektiğini vurguluyor.