Transport & Environment (T&E), Clean Cities Campaign ile ortaklaşa yürüttüğü bir çalışmada, 2030 yılına kadar Avrupa başkentlerinde yük taşımacılığı için yeterli sayıda elektrikli minibüsün (e-van) bulunacağını açıkladı. Bu sayede, tüm başkentlerde sıfır emisyon bölgelerinin kurulmasının mümkün olacağı öngörülüyor. Ancak önlerinde hâlâ bazı engeller bulunuyor.
AB’nin 2030 yılında yürürlüğe girecek olan daha sıkı hava kalitesi yönetmeliği (AAQD), şehirlerin hava kirliliğini azaltmak adına sıfır emisyon bölgeleri kurmalarını gerektiriyor. Bu bölgelerde yalnızca sıfır emisyonlu araçlara izin verilecek. İlk sıfır emisyon bölgeleri, 2022’de Oxford’da oluşturulurken, 2025’te Amsterdam ve Lahey gibi şehirlerde de devreye girmesi bekleniyor.
Her ne kadar bireysel elektrikli araçların kullanımı hızla artsa da, ticari araç segmentindeki elektrikli araç pazar payı henüz sınırlı düzeyde. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği’ne (ACEA) göre, 2024’ün ilk yarısında Avrupa’da yeni kaydedilen minibüslerin sadece yüzde 5,8’i elektrikliydi; bu oran geçen yıl yüzde 6,9 olarak kaydedilmişti.
T&E, 2025-2030 yılları arasında AB ve İngiltere’de toplam 3,9 milyon elektrikli minibüs satılacağını öngörüyor. Bu sayı, AB başkentlerinin sıfır emisyon bölgeleri için gereken büyük ticari araç filolarını karşılamaya yetecek bir kapasiteyi işaret ediyor. Ancak bu geçiş her küçük işletme için zorunlu olmayacak; özellikle büyük ticari filolara sahip lojistik firmalarının bu geçişi yapması hedefleniyor.
Araştırma, 2026 yılına kadar piyasada içten yanmalı motorlara sahip modellerden daha fazla elektrikli hafif ticari aracın bulunacağını öngörüyor. T&E’ye göre, batarya maliyetlerindeki düşüşle birlikte elektrikli araç fiyatlarının 2027’de dizel modellere göre daha rekabetçi hale gelmesi bekleniyor. Teşvikler de eklendiğinde, elektrikli araçların toplam sahip olma maliyeti (TCO), dizel araçlara kıyasla daha avantajlı hale gelecek.
T&E, 2030’a kadar e-vanların çoğu profesyonel kullanım için yeterli menzile ulaşacağını öngörüyor. Günümüzde, 330 km üzerinde menzile sahip üç farklı model piyasada mevcutken, teslimat vanları genellikle günlük 193 ila 254 km arasında mesafe kat ediyor. Ancak, e-vanların tam yüklü halde pratikte sağlayacağı menzilin farklılık gösterebileceği de belirtiliyor.