Ember’in yeni raporu, yenilenebilir enerji kaynaklarının üç katına çıkarılması taahhüdünün COP28’de kabul edilmesinin üzerinden geçen bir yılın ardından, birçok hükümetin ulusal hedeflerini güncellemediğini ortaya koyuyor. Rapor, 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin iki katından biraz fazlasını öngören hedeflerde belirgin bir değişiklik olmadığını vurgularken, güneş enerjisinde ise piyasa beklentilerinin yükseldiğini kaydediyor.
COP28 sırasında, 130’dan fazla ülke 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma ve enerji verimliliğini iki katına çıkarma hedefi üzerinde mutabık kalmıştı. Ancak Ekim 2024 itibarıyla yalnızca sekiz ülke yenilenebilir enerji hedeflerini güncelledi ve bu güncellemeler küresel yenilenebilir enerji hedeflerine yalnızca 4 GW’lık bir katkı sağladı.
2030 yılı itibarıyla mevcut ulusal yenilenebilir enerji hedefleri toplamı, 2022’deki 3.379 GW kapasiteye göre 2,1 kat artışla 7.242 GW seviyesine ulaşmayı öngörüyor. Yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılması için ise 2030 yılına kadar 3.758 GW ek kapasite kurulması gerekiyor.
Güneş enerjisindeki büyüme beklentileri artmış olsa da, hükümetlerin belirlediği hedefler bu hızın gerisinde kalıyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) son projeksiyonları, 2030 yılı için öngörülen güneş enerjisi kapasitesini yüzde 22 artırarak üç kat artış hedefine bir adım daha yaklaşmış durumda. Ancak, Ember’in analizine göre, ülkelerin birleşik 2030 hedefleri yalnızca 3.011 GW güneş enerjisi kapasitesine ulaşmayı öngörüyor ki bu da 2022’ye kıyasla yalnızca 2,5 kat bir artışı ifade ediyor.
Rüzgâr enerjisi için ise ulusal hedefler, 2030 yılına kadar küresel kapasitenin iki katından biraz fazlasına ulaşmayı hedefliyor. 2030 yılı itibarıyla küresel rüzgâr kapasitesinin yaklaşık 2.100 GW’a ulaşacağı tahmin edilmekle birlikte, bu miktar üç katına çıkarma hedefine ulaşmak için yeterli değil.
“Hırs eksikliği sürüyor”
Ember Elektrik Analisti Dr. Katye Altieri, “Yenilenebilir enerji piyasaları hızla gelişirken hükümetlerin hırsları yerinde sayıyor. Yenilenebilir enerjilerin büyüme hızı her yıl beklentileri aşıyor ve düşen maliyetlerle birleşiyor.” diyerek, piyasaların büyük bir potansiyel sunduğunu ancak ülkelerin bu ivmeye ayak uyduramadığını belirtti.
Rapor, 96 ülke ve Avrupa Birliği’nin 2030 yenilenebilir enerji hedeflerini analiz ederek, bu ülkelerin küresel yenilenebilir kapasitenin yüzde 96’sını oluşturduğunu ve küresel elektrik talebinin yüzde 95’ini karşıladığını ortaya koydu. Bu ülkelerin 83’ünün 2030 için yenilenebilir enerji hedefleri bulunuyor.
COP28’de alınan üçlü kapasite taahhüdünün yanı sıra, COP29 başkanlığı, enerji depolama kapasitesinin 2030 yılına kadar altı katına çıkarılarak 1.500 GW’a ulaşmasını hedefliyor. Bu hedef, 2024 başında G7 tarafından da desteklendi. Ancak analiz edilen 96 ülkeden yalnızca 30’u, enerji depolama kapasitesine yönelik ulusal hedeflere sahip. Bu hedeflerin toplamı ise 2030 itibarıyla 284 GW olarak öngörülüyor ve küresel 1.500 GW hedefine kıyasla 1.216 GW geride kalıyor.
Hızlı eylem gerekiyor
Ember’in raporu, piyasanın hızla gelişmesi, fiyatların düşmesi ve yenilenebilir enerji teknolojilerinin artan verimliliğinin hükümetlere daha iddialı hedefler belirlemeleri gerektiği yönünde bir güven vermesi gerektiğini vurguluyor. COP29 ve 2025 Ulusal Belirlenmiş Katkılar (NDC) güncellemeleri, ulusal hedeflerin küresel üç katına çıkarma hedefiyle uyumlu hale gelmesi için önemli bir fırsat sunuyor.
Bu bağlamda, ülkelerin hedeflerini güncelleyerek küresel yenilenebilir enerji dönüşümünde daha etkin bir rol üstlenmeleri gerektiği belirtiliyor.