AA’dan Gülşen Çağatay’ın haberine göre, 2025 yılına kadar Avrupa’da her yıl 30 bin ton rüzgâr türbini kanadı ve naselinin (türbin gövdesi) kullanım süresi dolarken, 2030 yılına kadar bu rakamın iki katına çıkması bekleniyor. Bu veriler, rüzgâr enerjisinin büyümesiyle birlikte geri dönüşüm ihtiyacının da hızla artacağını ortaya koyuyor.
Rüzgâr santrallerinin geri dönüşüm süreci, özellikle mekanik parçaların geri kazanımını kolaylaştırırken, fiberglas ve kompozit malzemelerden üretilen türbin kanatlarının geri dönüşümü zorlu bir süreç olarak değerlendiriliyor. Ancak WindEurope raporlarına göre, rüzgâr türbinlerinin yüzde 90’a varan oranda geri dönüştürülebileceği belirtiliyor.
Türkiye de bu dönüşüm sürecine adım atmaya hazırlanıyor. Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı, Türkiye’nin ilk rüzgâr santralinin 2024 yılında yenilenme çalışmaları kapsamında söküldüğünü belirtti. Kalaycı, “1998’de devreye alınan ve 7,2 MW kurulu güce sahip bu santral, ülkemizde yenilenme çalışmaları kapsamında demonte edilen ilk santral oldu. Önümüzdeki yıllarda, özellikle 2030 sonrasında daha fazla türbinin sökülmesine tanıklık edeceğiz” dedi.
Rüzgâr türbinlerinin metal kısımlarının yüzde 100 oranında geri dönüştürülebildiğini vurgulayan Kalaycı, özellikle kompozit malzemelerin geri dönüşümünde zorluklar yaşandığını belirtti. Ancak bu konuda Türkiye’de yürütülen çeşitli projeler sayesinde, bu malzemelerin şehir mobilyası, köprü veya dalgakıran gibi yapıların inşasında kullanılabileceğini ifade etti.
Kalaycı, “Önümüzdeki 5 yıl boyunca ciddi miktarda kompozit malzeme açığa çıkmayacak. Bu, rüzgâr santralleri ve atıkları üzerinde çalışarak projeler geliştirmemiz için bize zaman kazandırıyor.” şeklinde konuştu.
Avrupa genelinde rüzgâr santrallerinin geri dönüşüm hiyerarşisi, santral ömrünün uzatılması, donanımların yükseltilmesi ve nihayetinde geri dönüşüm ya da yeniden kullanım gibi çeşitli aşamaları kapsıyor. Ancak en son çare olarak, tamamen hizmet dışı bırakılan türbinlerin uygun alanlara terk edilmesi gerekiyor.
Bu süreç, rüzgâr enerjisinin sürdürülebilir bir şekilde gelişmeye devam etmesi ve çevresel etkilerinin en aza indirilmesi için büyük önem taşıyor.